De schorpioenengodin Selket was al sinds de 1e dynastie bekend als een beschermingsgodin en had meerdere rollen binnen de Egyptische samenleving.
Haar belangrijke rol als beschermster van de overledene staat al genoemd in de Piramideteksten uit het Oude Rijk. Zij was een van de vier beschermgodinnen die verantwoordelijk waren voor de canopenkruiken waarin de ingewanden van de overledene werden bewaard. Selket had de verantwoordelijkheid voor de canopenkruik waar Kebehsenoef, een van de Horus-zonen, de darmen bewaakte. De andere godinnen waren Isis, Nephthys en Neith. Doorgaans werden zij paarsgewijs afgebeeld: Isis met Nephthys en Selket met Neith. Samen beschermden zij ook de sarcofagen waarbij ieder op een hoek werd afgebeeld.
Selket werd soms meesteres van het mooie huis genoemd. Hiermee werd de balsemingsplaats aangeduid waar de overledene naartoe werd gebracht voor de mummificatie van het lichaam.
Haar volledige naam, selket hetyt, betekent: zij die zorgt dat de keel kan ademen. Mogelijk verwees dit naar de helende krachten inzake schorpioenensteken en beten van andere giftige dieren.
Zij vervulde tevens een rol als moedergodin en werd ook wel Selket de grote, goddelijke moeder genoemd. Het schorpioensymbool dat was verbonden aan Selket, werd in het Nabije Oosten beschouwd als een symbool voor moederschap. Samen met Neith is zij dan ook aanwezig op een scène van de goddelijke geboorte van Amenhotep II in de Luxortempel en in de dodentempel van Hatsjepsoet waar zij de god Amon en Hatsjepsoet begeleidt op het huwelijksbed.
Selket had ook een rol bij de geboorte van de god Horus. Samen met Nephthys waakte zij over de jonge god nadat hij was gestoken of gebeten.
Volgens de Egyptische mythologie was Selket de moeder van de slangengod Nehebu-Kau.
Gewoonlijk wordt Selket menselijk afgebeeld. Zij draagt een schorpioen met rechtopstaande staart op het hoofd; het dier heeft vaak geen angel of poten waardoor het onschadelijk is. Dit is de standaardafbeelding van de godin wanneer zij verschijnt bij de begrafenis van een overledene. Dikwijls werd zij met uitgestrekte armen weergegeven. In haar rol als goddelijke moeder echter wordt Selket uitgebeeld als een vrouw, bewapend met messen en met de kop van een leeuwin of een krokodil. In begrafenisscènes heeft Selket het uiterlijk van een dier. Dit kan een kronkelende cobra zijn, maar ook een leeuwin of een schorpioen.
Ook zijn er amuletten van Selket verschenen die een schorpioen laten zien met het hoofd van een vrouw. De vrouw draagt hierbij de horens en de zonneschijf waarbij zij mogelijk een representant is van Isis of Isis in schorpioenenvorm. Ook zou het een samenvoeging van Isis en Selket kunnen zijn.
Er is geen plaats bekend waar Selket werd vereerd, maar al sinds de 1e dynastie zijn er teksten en amuletten verschenen die worden geassocieerd met haar. Zij komt veelvuldig voor in magische teksten, hoewel de meeste spreuken die met schorpioenensteken hebben te maken eerder aan de godin Isis refereren dan aan Selket zelf. Toch werd Selket veelvuldig aangeroepen in gebeden vanwege haar beschermende en genezende krachten. Door deze specifieke krachten was zij dan ook de patrones van degenen die zich bezighielden met het maken van magische medicijnen die als tegengif voor steken en beten fungeerden, zoals de priesters van Selket. Deze priesters hadden waarschijnlijk niet zozeer een religieuze functie. Vermoed wordt dat mensen met een dergelijke titel bekwame personen waren die in staat waren schorpioenensteken adequaat te behandelen.
© Joke Baardemans 2013
Bronnen: The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, art. ; The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt, R. Wilkinson; De geheimen van het oude Egypte, L Oakes, L. Gahlin